In slaap vallen zonder piekeren

Tine de Jong - Veenstra • 22 augustus 2021

’s Avonds snel in slaap vallen, is iets waar je overdag naar toe kunt werken.

Kom je vaak moeilijk in slaap omdat je nog lang ligt te piekeren in bed? Daar is wat aan te doen.

Je kunt snel in slaap vallen wanneer je vrij bent van pijn, verdriet, ergernis en allerlei dingen die je stress geven. In deze blogpost laat ik lichamelijke pijn en groot verdriet buiten beschouwing. Ik neem  hier alleen even het piekeren onder de loep dat door ergernis of stress veroorzaakt wordt.

Volgens mij heeft piekeren te maken met moeite om beslissingen te nemen. Heb je last van innerlijke tweestrijd, conflicten met anderen, disharmonie, dilemma’s of andere zaken waarbij je keuzes moet maken, en blijven je gedachten daarover ongewild 'in cirkels draaien', dan ben je aan het piekeren. Ergens wringt iets en dat verstoort jouw rust. Als je piekeren wilt voorkomen, dan heb ik hier dé tip voor je:

Ga na wat er wringt en kom ermee in het reine. Anders zal het zijn als een klein stukje vlees dat tussen je kiezen blijft zitten. Hoe langer dat blijft zitten hoe meer het gaat irriteren. Je moet dus weghalen wat jou stoort. Gaat het bijvoorbeeld om een opmerking die iemand terloops maakte en jou na uren nog steeds dwarszit? Ga na waarom dat zo is. Bij jezélf; wat wordt geraakt in jou waardoor je je door die opmerking geërgerd of gekwetst voelt? Als je daar eerlijk naar durft te kijken, dan kun je daar vaak iets van leren over jezelf. Je leert jezelf en je reactie beter begrijpen. Zodra je begrijpt hoe het zit, kun je er wat beter grip op hebben. Je kunt dan bedenken hoe je er de volgende keer mee om wilt gaan om te voorkomen dat je je er weer vervelend over zal voelen. Dat geeft meteen wat rust.

Ik zeg je naar jezelf te kijken wanneer er iets wringt, maar daarmee bedoel ik niet dat jij degene bent die iets verkeerd heeft gedaan. En ook niet dat de ander iets verkeerd heeft gedaan. Of jij of de ander, of beiden wel of niet, iets fout deden, daar gaat het nu niet om. Het gaat erom dat jij met een naar gevoel zit. En dat dat nare gevoel bij jou piekeren kan veroorzaken zolang jij in dat nare gevoel blijft hangen. Je kunt het nare gevoel doen verdwijnen door er eerst goed naar te kijken, door het te doorvoelen en het te onderzoeken. Bedenk dat je een ander niet echt kunt veranderen. Je kunt wel je eigen gedachtes, reacties en gevoelens veranderen. Vervolgens ben je in staat om een besluit te nemen. Je kunt besluiten om het voorval met de ander te bespreken, het uit te praten. Of om er met een buitenstaander over te praten. Je kunt ook besluiten om je niet meer door het gedrag van de ander te laten uitlokken. Misschien kun je dat gedrag negeren. Of misschien kun je er beter voor kiezen om 1x goed de waarheid te zeggen (jouw waarheid) en het daarbij te laten. Eventueel kun je je ook nog voornemen om minder met die persoon om te gaan, de confrontatie met zijn/haar gedrag iig niet meer op te zoeken. Of je besluit, in het geval dat jijzelf toch iets verkeerd had gedaan en dat nu inziet, om sorry te zeggen tegen de ander. Dat kan ook rust geven. 

Zolang je twijfelt over welk besluit je moet nemen, is er een onrust in je. Want als je voor een keuze staat, ben je alert. Dat houdt je wakker.
Dus… op het moment dat je ’s avonds in bed nog keuzes moet maken, is de kans groot dat je erover gaat piekeren.

Piekeren hoeft niet altijd om grote dingen te gaan. Soms kun je piekeren om kleine, (ogenschijnlijk?) onbelangrijke dingetjes. Zoals:
- Zal ik morgen een cadeautje meenemen voor Anja, wat zou ze eigenlijk leuk vinden?
- Wat bedoelde Bert met die negatieve opmerking over het eten? Ben ik slecht in koken, vindt hij me dom omdat ik de peper was vergeten?
- Welke kleren moet ik morgen aan? 

Piekeren is je zorgen maken. Je bent onzeker over iets. Je hebt het gevoel dat je iets niet in de hand hebt terwijl je juist graag ‘in control’ wilt zijn. Iets zit je dwars, iets steekt, iets ontbreekt. Er zit dan geen harmonie in jouw voelen, denken en handelen. Dat veroorzaakt lichte (of zware) stress. In ieder geval te veel onrust om snel in slaap te kunnen vallen.

Probeer om piekeren in bed te voorkomen overdag keuzes te maken in plaats van ze uit te stellen tot het einde van de dag.

In het geval van Anja’s cadeautje kun je overdag op internet vast wel wat cadeau-ideeën opdoen, of je kunt aan Anja’s vrienden vragen waar zij van houdt, of je vraagt het aan haar zelf.

In het geval van Berts negatieve opmerking kun je ervoor kiezen om hem te confronteren met zijn opmerking, je kunt hem vertellen wat die opmerking met jou deed, je kunt vragen wat hij bedoelde. Je kunt er ook voor kiezen het naast je neer te leggen. Of het te relativeren. Misschien zeurt Bert bij iedereen over eten, misschien was het maar een plagerijtje. Je kunt ook denken: oké, ik was deze keer inderdaad de peper vergeten, maar de volgende keer vergeet ik het niet meer. No big deal.

Als er de volgende dag een speciale gelegenheid is en jij je anders ‘moet’ kleden dan je gewend bent, wordt je uit je comfort zone getrokken. Misschien wil je de volgende dag graag op je mooist zijn, maar ben je onzeker over wat jou goed staat. Of misschien ga je een wandeltocht maken en twijfel je tussen een korte broek die lekker zit of een lange broek die beter beschermd. Het kan helpen om verschillende outfits te passen, ruim voordat je wilt gaan slapen. Maak een keuze en leg de kleding voor de volgende dag alvast klaar. Compleet met schoenen en accessoires. Dan weet je dat je daar je hoofd niet meer over hoeft te breken in bed. 
Vul ook alvast je tas met kleine benodigdheden en zet alles wat je de volgende dag verder nog nodig hebt ernaast. Dan hoef je dat niet meer te onthouden. Het geeft ruimte in je hoofd. 

Hoe minder je hoeft te onthouden, hoe leger je hoofd is, hoe beter jij slaapt.

Wat ik je ook kan aanraden als je vaak 's avonds piekert, is overdag sporten. Sporten zorgt ervoor dat er ruimte komt in je hoofd en dat je lekkerder in je vel gaat zitten. Afvalstoffen worden uit je lichaam afgevoerd, stress hormonen opgeruimd, je lichaam maakt endorfine aan.
Ook wandelen in de natuur helpt. De natuur brengt je systeem tot rust, onder meer door natuurlijke geluiden en geuren. Beweging zorgt voor een betere doorbloeding van je hersens waardoor je beter kunt schiften tussen zaken die er wél en niet toe doen.
Maar druk daarmee niet je probleem weg. Hardlopen en wandelen om een probleem te ontlopen helpt niet, al lijkt het soms zo omdat het dan even uit je gedachten is. Los het op, anders komt het toch in bed weer terug. Er blijft er iets knagen totdat je hebt besloten hoe je het probleem aan gaat pakken of tot je hebt besloten de situatie te accepteren. Voordeel van een probleem oplossen ná het sporten is dat je het probleem dan meestal wat helderder kunt zien, minder emotioneel. Je lichaam en geest zijn meer in balans gekomen, waardoor je betere keuzes kunt maken.

Lig je al in bed en moet je nog ergens een besluit over nemen, dan kan het helpen om pen en papier te pakken en voors en tegens op te schrijven. Kijk daarbij welke argumenten het zwaarst wegen en maak een keuze. Het gaat er op dat moment om dat je een keuze maakt! Het is niet zo erg als je eens een verkeerde keuze maakt. Pas ná het maken van de keuze zul je kunnen voelen of het de juiste keuze voor je is of niet. Als je de juiste keus hebt gemaakt, geeft die keuze jou rust. Bedenk ook dat je meestal niet vast zit aan een gemaakte keuze; mocht later blijken dat een gemaakte keuze niet lekker voelt, maar juist meer stress geeft, dan kun je je keuze vaak nog herzien. Hopelijk neemt dat besef ook wat spanning weg die jou kan weerhouden te kiezen.

Maar… ergens een nachtje over slapen, voordat je een besluit neemt over iets belangrijks, is toch juist verstandig? Bijvoorbeeld om een impulsieve grote aankoop te voorkomen? Klopt. Het is bij ingewikkelde of belangrijke zaken goed om jezelf even wat tijd te gunnen voordat je een besluit neemt. Tijd om je hoofd tot rust te laten komen om dingen te kunnen verwerken. Maar neem voordat je gaat slapen tóch voor jezelf een voorlopig besluit en laat dat voorlopige besluit lekker sudderen in je slaap. Je kunt dan de volgende dag ervaren hoe het voelt. Voelt het voorlopige besluit dan helemaal goed, dan kun je het besluit definitief maken. Twijfel je nog over het voorlopige besluit? Voelt het onrustig in je op een vervelende manier? Dan zeg ik: bij twijfel niet doen.

Als je piekert over iets waar je op het moment niks aan kunt doen… als je je bijvoorbeeld zorgen maakt om iemand anders… om een ziekte… om oorlogen… Zie je gedachten dan maar als een stroompje water dat steeds dezelfde kant op wordt gestuurd en vervolgens de boel doet overlopen. Onderbreek die stroom door gleufjes te graven aan de zijkanten zodat het water andere kanten op wordt geleid. Ga bijvoorbeeld even lezen of een kruiswoordpuzzel maken. Dat zorgt dan dat je gedachten een andere richting op gaan. Ga net zolang door totdat je merkt dat je niet meer zo'n piekergevoel hebt.

Of… bid en geef je zorgen over aan de Heer. Misschien ben jij niet gelovig en denk je dat bidden niet helpt. Ik kan je vertellen dat het mij direct helpt als ik aan God vertel waar ik mee zit. Ik pieker daarom vrijwel nooit. Mocht je willen weten hoe het geloof kan helpen om innerlijke rust te (her)vinden, lees dan mijn volgende, zeer persoonlijk blogpost over geruststelling door het geloof.

Ik zie je,
Tine

door Tine de Jong - Veenstra 17 mei 2024
Heeft iemand een onvergeeflijke fout gemaakt?
door Tine de Jong - Veenstra 17 mei 2024
Je geluk hangt ervan af!
door Tine de Jong - Veenstra 16 mei 2024
Is verdriet de keerzijde van liefde?
door Tine de Jong - Veenstra 20 december 2023
Misschien zoek je het geluk buiten jezelf maar vind je het niet.
door Tine de Jong -Veenstra 19 december 2023
Hoe kun je goed blijven omgaan met iemand die je niet zo leuk vindt?
door Tine de Jong - Veenstra 18 december 2023
Richt je niet langer op het áfleren van het ene, maar op het áánleren van het andere.
door Tine de Jong - Veenstra 17 november 2023
Durf je de controle te verliezen?
door Tine de Jong - Veenstra 28 oktober 2023
"There's a difference between being liked and being valued . A lot of people like you, not many value you. Be valued."
door Tine de Jong - Veenstra 26 april 2023
Hoe te vertrouwen op God?
door Tine de Jong - Veenstra 9 december 2022
Een stapje terug doen?
Meer posts
Share by: